การแปรรูปและการเพิ่มมูลค่า

การสร้างมูลค่าเพิ่มสินค้าเกษตร และการแปรรูป

ส้มบางมด เป็นผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรที่กรมทรัพย์สินทางปัญญา (2561) ได้ประกาศขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ส้มบางมด ทะเบียนเลขที่ สช 61100102 ที่ผู้บริโภคสามารถตรวจสอบกระบวนการผลิตย้อนหลังได้ เพื่อให้มั่นใจได้ว่า ผลิตผลทางการเกษตรที่ปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม มีรายละเอียดบนฉลาก/หีบห่อ ให้ประกอบด้วยคำว่า “ส้มบางมด” และ/หรือ “Som Bang Mod” และ/หรือ “Bang Mod Tangerine” และ/หรือ “Bang Mod Orange” และให้ระบุชื่อสวน/เกษตรกร พร้อมที่อยู่ที่ติดต่อได้ ทำให้ผลิตผลส้มบางมด เป็นที่ต้องการของตลาด เป็นอย่างมาก
ปัจจุบันเกษตรกรได้ปรับเปลี่ยนวิธีการขายจากเดิมที่ขายผลผลิตยกสวนมาเป็นการขายตรง โดยเปิดโอกาสให้ผู้ซื้อ เข้าเยี่ยมชมสวนเกษตร ย้อนดูวิธีชีวิตชาวสวน บอกเล่าเรื่องราวสวนส้มบางมด ทำกิจกรรม และจัดที่พักผ่อนแบบโฮมสเตย์ให้แก่ผู้สนใจ รวมถึงเปิดโอกาสให้เก็บชิม ซื้อผลผลิต ณ แหล่งผลิต
ขายกิ่งพันธุ์ส้มบางมดให้แก่ผู้สนใจ รวมถึงผลิตภัณฑ์แปรรูปอื่นที่เกษตรกรในท้องที่ร่วมกันทำขึ้น เช่น การสานตะกร้าจากใบมะพร้าวสด ซึ่งเป็นเอกลักษณ์คู่กับส้มบางมด
ภาพโดย smmsport

ตัวอย่างการต่อยอดของส้มบางมดกับการแปรรูปที่น่าสนใจของคุณ “อังศุมา ศิริคุม” หนึ่งในลูกหลานเกษตรกร ซึ่งมีศักดิ์เป็นทายาทรุ่น 3 อาณาจักรสวนส้มบางมดย่านฝั่งธน เล่าว่า หลังจากเจอปัญหาโรคระบาดเมื่อกว่า 30 ปีก่อน ครอบครัวของเธอและเกษตรกรสวนส้มรายอื่นก็อพยพไปหาแหล่งเพาะปลูกใหม่ เริ่มแรกย้ายไปที่ อ.หนองเสือ จ.ปทุมธานี แต่ก็ยังแก้ปัญหาโรคระบาดไม่ได้ เลยต้องเปลี่ยนแผนไปลงหลักปักฐานที่ อ.โกสัมพี จ.กำแพงเพชร ที่ตั้งในปัจจุบัน เผยที่มาพร้อมเปลี่ยนวิธีคิดจากขายผลผลิตแบบเดิม ๆ หันมาแปรรูปเพิ่มมูลค่าเป็นน้ำผลไม้แทน แต่คงไว้ซึ่งคุณค่าทางโภชนาการเหมือนได้รับประทานผลไม้สด ๆ จากสวน โดยการผลิตและจำหน่ายน้ำผลไม้ น้ำผักคุณภาพสู่ผู้บริโภค นับเป็นการแปรรูปผลไม้พื้นถิ่นให้มีความหลากหลาย ซึ่งนอกจากจะเพิ่มมูลค่าให้กับส้มแล้ว ยังทำให้ผู้บริโภคได้มีโอกาสเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ชื่นชอบด้วย

การแปรรูป

การแปรรูปและถนอมอาหาร เป็นอีกช่องทางที่ทำให้สินค้ามีราคา ได้มูลค่ามากกว่าเดิม และตอบความต้องการความแปลกใหม่ของผู้บริโภคที่ชื่นชอบในผลิตภัณฑ์จากส้ม จึงนำมาสู่เทคโนโลยีการแปรรูปและต่อยอดในเชิงธุรกิจมากขึ้น ผลิตภัณฑ์แปรรูปจากส้มนั้นมีหลากหลายชนิด เช่น กลีบส้มเขียวหวานแช่อิ่ม เครื่องดื่มน้ำส้มเขียวหวานผง แยมส้มเขียวหวาน ไอศกรีมจากส้ม น้ำส้มเขียวหวานสด เปลือกส้มเขียวหวานแช่อิ่ม ส้มกวน (ส้มเขียวหวาน) นมเปรี้ยวรสส้ม วุ้นสำเร็จรูปจากส้ม ครีมบำรุงผิวกลิ่นส้ม น้ำหอมกันยุงผิวส้ม

นอกจากนี้ยังสามารถนำส้มมาผลิตเป็น อาหารเสริม สบู่ รวมถึงยังนำผลส้มมาตกแต่งเพื่อเพิ่มความสวยงามในจานอาหารได้อีกด้วย ทางการแพทย์แผนไทยมีปรากฏว่า เปลือกผลส้มเขียวหวาน เม็ด จัดอยู่ในบัญชียาสมุนไพร และเป็นองค์ประกอบหนึ่งทางเภสัชวิทยาแผนปัจจุบัน (MedThai, 2560)
แหล่งอ้างอิง
Back