พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว : เหตุการณ์ร่วมสมัย
(King Rama IV : Coincident)
ค.ศ. 1815 (1815 AD)
จักรวรรดินโปเลียนสิ้นสุด (End of Napoleon)
ยุโรปปฏิวัตวิทยาศาสตร์ (Scientific Revolution in Europe)
บีโทเฟนมีชื่อเสียง (Beethoven is renowned)
ยุโรปปฏิวัตวิทยาศาสตร์ (Scientific Revolution in Europe)
Popularity known as King Mongkut (King Rama IV)
When he was 9 years old, Phra buddha Loetla Nabhalai (King Rama II) granted him “His Royal Highness Prince King Mongkut” in the Royal Golden Plaque (Phra Suphanbat).
ที่มาของพระนามนิยมเรียกขาน King Mongkut (คิงมงกุฎ)
ครั้นพระชนมายุ 9 พรรษา สมเด็จพระบรมชนกนาถ (รัชกาลที่ 2) ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกอบพระราชพิธีลงสรง เฉลิมพระนามจารึกในพระสุพรรณบัฏว่า “สมเด็จพระเจ้าฟ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามงกุฎสมมติวงศ์ พงศ์อิศวรกษัตริย์ ขัตติยราชกุมาร”
มารี โซฟี ผู้หญิงชาวเยอรมันคนแรกที่ได้รางวัล Paris Academy of Sciences ด้านฟิสิกส์ Elasticity
Marie-Sophie, German is the first woman rewarded “Paris Academy of Sciences”
…รัชกาลที่ 3 สั่งเสียไว้ก่อนสิ้นพระชนม์ว่า …ที่จะมีสติปัญญาพอรักษาแผ่นดินได้ก็เห็นแต่จะเป็น “ท่านฟ้าใหญ่”…
เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยขึ้นครองราชย์ ขณะนั้นพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระยศเป็นสมเด็จพระราชโอรส คนทั้งหลายจึงเรียกกันว่า ทูลกระหม่อมเจ้าฟ้าพระองค์ใหญ่ โดยมีพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) เป็นพระเชษฐาต่างพระมารดา
เมื่อรัชกาลที่ 2 เสด็จสวรรคต พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จเถลิงถวัลย์ครองราชสมบัติและขณะนั้นรัชกาลที่ 4 ทรงผนวชได้ 2 สัปดาห์ และทรงผนวชยาวนานถึง 27 ปี ครั้นรัชกาลที่ 3 เสด็จสวรรคต พระองค์ทรงลาผนวชเพื่อเสด็จขึ้นครองราชย์
จอห์น สตีเวนส์ นักประดิษฐ์และวิศวกร ประดิษฐ์รถจักรไอน้ำคันแรกในประเทศสหรัฐอเมริกา
John Stevens, inventor and engineer invented the first steam locomotive in the United States.
When King II ascended the throne, King Mongkut was the Royal Son. People called him “Tan Phra Yai”. King Rama III was a different brother.
When King Rama II passed away King Rama III ascended the throne. King Mongkut left the Bhuddhist monkhood. Being monkhood for 27 years, King Mongkut ascended the throne after King Rama III.
สมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียขึ้นครองราชย์
Queen Victoria ascended the throne.
ทรงสั่งสอนพระธรรมวินัยและพระไตรปิฎกตามที่ทรงสอบสวนว่าถูกต้อง เมื่อมีผู้เลื่อมใสรับประพฤติปฏิบัติตามธรรมวินัยที่ทรงสั่งสอนเป็นจำนวนมาก ทั้งพระภิกษุสงฆ์และฆราวาส พระองค์จึงทรงตั้งนิกายใหม่ขึ้นในคณะสงฆ์โดยเรียกว่า “คณะธรรมยุติกา” ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของพระพุทธศาสนาอีกคณะหนึ่งในประเทศไทยนับแต่นั้นมา
After inquired the Tripitaka correctly, King Mongkut set up a new sect (Dhammayutka).
It is another foundation of Buddhism in Thailand since then.
ชาวจีนคนแรกเดินทางถึงเกาะฮาวาย ประเทศสหรัฐอเมริกา
เปิดห้องน้ำสาธารณะหญิง และห้องน้ำสาธารณะชายแห่งแรกในประเทศอังกฤษ
The first Chinese arrived Hawaii, USA.
The first opening public toilet in England.
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระประชวร และพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้พระราชวงศ์กับเสนาบดี เลือกรัชทายาทเตรียมเปลี่ยนรัชกาล เสนาบดีจึงไปเฝ้าสมเด็จพระอนุชาธิราชเจ้าฟ้ามงกุฎฯ กราบทูลเชิญเสด็จขึ้นครองราชย์สมบัติ พระองค์ทรงตรัสว่า ถ้าจะถวายราชสมบัติแก่พระองค์ ขอให้ถวายแก่สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ด้วย ทรงสถาปนาพระมหาอุปราชให้ทรงศักดิ์พิเศษเป็นพระเจ้าแผ่นดินที่สอง ทรงพระนามว่า “พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว”
When King Rama III was sick, Royal family and higher officials chose the heir.
They invited King Mongkut to ascend the throne. King Mongkut established His Royal Prince Phra Pinklao Chao Yu Hua a special title as the second King.
ปฏิวัติทฤษฎีวิวัฒนาการสมัยใหม่ จากการเผยแพร่ผลงานเรื่อง The origin of species
Modern Evolutionary theory “The Origin of Species”.
ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ประกอบพระราชพิธีสมโภชพระมหาเศวตฉัตรเพื่อเป็นสวัสดิมงคลแก่ราชสมบัติและบ้านเมือง นับว่าเป็นครั้งแรกที่มีพิธีดังกล่าวในรัชสมัยนี้ และถือเป็นประเพณีต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
The first Coronation ceremony and continues until now.
กัปตันเจมส์ คุก ค้นพบแผ่นดินออสเตรเลียและนิวซีแลนด์
Captain James Cook discovered Australia and New Zealand.
เกิดสงครามกลางเมืองในประเทศสหรัฐอเมริกา
A civil war broke out in the United States.
ข้าพเจ้าได้พากันศึกษาภาษาอังกฤษในเรื่องวิทยาศาสตร์ แลศิลปศาสตร์ต่างๆ
ทรงใฝ่พระทัยการศึกษาวิทยาการสมัยใหม่ของโลกตะวันตก ทั้งด้านภาษาต่างประเทศ ภูมิศาสตร์ แผนที่ เคมี ฟิสิกส์ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ทรงสนับสนุนริเริ่มจัดการศึกษาสมัยใหม่โดยจ้างมิชชันนารีมาเป็นครูสอนภาษาอังกฤษ และความรู้ทั่วไปในพระบรมมหาราชวัง
ประเทศสหรัฐอเมริกา เลิกทาส
The United States abolished slavery.
King Mongkut was interested in the study of modern science in the Western world. Such as foreign languages, geography, maps, chemistry, physics, mathematics, science and technology. He supported the modern education by hiring missionaries to teach English and general knowledge in the Grand Palace.
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงประชวรไข้ หลังจากทรงคำนวณหาเวลาของสุริยคราสเต็มดวงได้อย่างถูกต้อง โดยพระองค์มีพระราชประสงค์ที่จะสวรรคตในวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพของพระองค์เอง เพื่อแสดงว่าพระองค์ทรงมีพระสติสัมปชัญญะจนถึงวาระสุดท้าย พระองค์ได้พระราชทานคำปรึกษาแก่คณะเสนาบดีเป็นครั้งสุดท้ายให้เลือกผู้ที่จะขึ้นครองราชย์สมบัติต่อสืบไปว่า ขอให้ท่านผู้นั้นสามารถรวมความสามัคคีไว้ได้และกระทำการปฏิรูปบ้านเมืองให้ดีขึ้นดังที่พระองค์ได้เคยกระทำมา
King Mongkut became ill after calculating solar eclipse correctly. He wishes to die on his birthday to show that he was conscious until the end of his life. He consulted the higher officials to choose the best heir for the throne.